Inloggen
Op deze website worden advertenties getoond. Van de advertenties wordt de redactie betaald. De redactie verzorgt het nieuws op deze website. Zonder advertenties geen nieuws. Zou je je adblocker daarom willen uitschakelen
Om doelgroepenvervoer per 2025 emissievrij te krijgen, heeft kennisplatform CROW een handreiking uitgebracht met handvatten voor het aanbesteden, implementeren en beheren van zero-emissie in het doelgroepenvervoer.
In 2018 kwamen gemeenten, marktpartijen en andere organisaties overeen dat doelgroepenvervoer per 1 januari 2025 emissievrij zou zijn. Bij aanbestedingen is zero-emissie sindsdien het uitgangspunt. Momenteel blijkt nog steeds minder dan 10% van de ongeveer 18.000 voertuigen in het doelgroepenvervoer aan dat streven te voldoen. Bovendien blijken er veel vragen te leven bij gemeenten over het aanbesteden van zero-emissie doelgroepenvervoer. Daarom is in opdracht van CROW ter ondersteuning de Handreiking Zero-emissie doelgroepenvervoer opgesteld.
Onderzoekers namen interviews af bij onder andere opdrachtgevers, leveranciers en de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland en kregen hulp van een werkgroep die meedacht bij het opstellen van de handreiking. Dit heeft geresulteerd in een handreiking over verschillende onderwerpen, zoals financiële aspecten, wet- en regelgeving en aanbesteden en contracten. De hele handreiking is te downloaden via de website van CROW.
De spoorvervoerders en de Federatie van Mobiliteitsbedrijven in Nederland (FMN) hebben de rechtszaak verloren die zij tegen de Nederlandse staat aanspanden. Onderwerp was de onderhandse gunning van een meerjarige concessie aan de Nederlandse Spoorwegen. De staat wil een concessie van 2025 tot eind 2033 aan de NS gunnen voor het hoofdrailnet in Nederland. Daarmee zou volgens de vervoerders een omzetbedrag tot wel € 20 miljard gemoeid zijn.
Rechtbank
De vervoerders vinden het onaanvaardbaar dat het kabinet deze onderhandse gunning heeft doorgezet. De rechtbank in Den Haag wees alle vijf de vorderingen uit het kort geding af. Tegelijkertijd gaf de voorzieningenrechter aan dat de vervoerders mogelijk in een andere procedure gericht op Europese regels meer kans hebben om te winnen.
Marktanalyse
De vervoerders wilden dat de voorgenomen aanbesteding wordt stopgezet, een marktanalyse volgt en dat het kabinet wacht tot de Europese Commissie formeel goedkeuring heeft gegeven voor de procedure. De Commissie stelt, net als de vervoerders, dat er eerst een marktverkennning plaats zou moeten vinden.
EU
Dat alle vorderingen werden afgewezen, komt doordat de voorzieningenrechter constateert dat de staat niet handelt in strijd met EU-regels. De Europese Commissie vindt dat er een marktanalyse plaats moet vinden om te zien of er mogelijkheden zijn voor openbare aanbesteding op onderdelen van de spoormarkt.
Bodemprocedure
De FMN heeft ook een bodemprocedure lopen tegen het ministerie van Infrastructuur, omdat zij meent dat de onderhandse gunning in strijd is met Europese regelgeving. De eerste zitting hiervan staat gepland voor maart 2023.
ProRail zet volgend jaar een nieuwe contractvorm in de markt, de zogenoemde gebiedsrealisatiecontracten. De spoorbeheerder maakt onderdeel uit van het initiatief ProCarement, bedoeld om efficiënter en met minder mankracht te tenderen. Het aantal mensen dat nu jaarlijks bezig is met aanbestedingen is volgens de initiatiefnemers veel te hoog ten opzichte van het slagingspercentage. Daarom willen ze de markt nu in laten zien dat het anders kan.
Complex proces
Deelnemers hebben berekend dat zo’n 4 tot 10 procent van de projectwaarde op gaat aan de inschrijving. Tenderen is een complex proces dat alle partijen veel kost. Binnen de grenzen van de Aanbestedingswet is meer mogelijk, zo stellen de initiatiefnemers. Zij willen dat een tender minder tijd en mankracht kost. Bovendien moet de uitvraag eenvoudiger en met minder eisen.
Bundeling
Tenslotte wijzen de initiatiefnemers naar samenvoegen van werk in een grote bundel als efficiëntere werkwijze. Dat levert minder uitvragen op. ProRail loopt voorop en gaat volgend jaar meerjarige gebiedsrealisatiecontracten aanbesteden. Zo hoopt ProRail spoorbouwers in een gebied aan zich te binden.
ProCarement
Bij het initiatief ProCarement zijn aangesloten ProRail, ASK Romein Hillebrand, Pro6 managers, de gemeente Amsterdam, SealteQ, provincie Flevoland, Heijmans, IV Groep en WSP.
Bron: https://www.cobouw.nl/309719/prorail-en-infrabouwers-willen-af-van-massasprints-voor-tenders
Met de publicatie van een nieuwe handreiking van CROW-KpVV over elektrische bussen krijgen vervoerders zekerheid over zero-emissiebussystemen. De aangescherpte handreiking helpt concessieverleners een overnameregeling te maken wanneer van vervoerder wordt gewisseld. De stap naar elektrische bussen en bijbehorende laadinfrastructuur wordt hiermee eenvoudiger.
Overname
De handreiking geeft de huidige vervoerder duidelijkheid over de voorwaarden waaronder de nieuwe vervoerder het zero-emissiebussyssteem over moet nemen. Tegelijkertijd weet de nieuwe vervoerder hoe het zero-emissiebussysteem dat ze overneemt inzetbaar is.
Concessieperiodes
Om te voorkomen dat zero-emissiebussen versneld moeten worden afgeschreven, verlengen sommige OV-autoriteiten de concessieperiode. Soms wordt juist gekozen de concessieduur te verkorten en te combineren met een overnameregeling van het zero-emissiebussysteem.
Gefaseerde instroom
Een gefaseerde instroom van elektrische bussen tijdens de concessieperiode is ook mogelijk. De overnameregeling voorkomt in zulke gevallen een versnelde afschrijving van bussen. Voor de beschikbare overheidsbijdrage kan bij verkorting van de concessieperiode meer en beter openbaar vervoer worden aangeboden of het vervoer kan goedkoper worden aangeboden.
Uit een analyse van onderzoeksgroep en ngo Transport & Environment blijkt dat de transitie naar elektrische stadsbussen in Europa te traag verloopt. Nederland steekt wel met kop en schouders boven de andere landen uit. In 2020 betrof 81% van de ingekochte stadsbussen een elektrische variant. Andere landen blijven gemiddeld steken op 12%.
Nederland kocht in 2020 in totaal 550 bussen, het overgrote deel elektrisch aangedreven. Circa 10% betrof een hybride variant en de overige bussen rijden op diesel. Slechts 1% van de aangeschafte bussen rijdt nog op benzine. Luxemburg en Noorwegen volgen Nederland op de tweede en derde plek. Het aandeel elektrische bussen dat deze landen inkochten komt uit op 51% en 32%. België, Zwitserland, Oostenrijk en Spanje blijven steken op een elektrisch aandeel van 5%, terwijl Griekenland en Ierland in 2020 uitsluitend dieselbussen aanschaften.
James Nix, vrachtmanager bij Transport & Environment, stelt dat de transitie naar zero-emissie openbaar vervoer te traag verloopt. Hoewel het aandeel zero-emissie voertuigen steeg ten opzichte van 2019, stijgt ook het percentage bussen dat op benzine rijdt. Dat is een zorgelijke ontwikkeling, aldus Nix. Volgens hem zou Europa ernaar moeten streven in 2027 een complete zero-emissie busvloot te hebben.
Bron: Transportenvironment.org
Voormalig medewerkers van vervoersbedrijf Keolis, die zijn ontslagen vanwege fraude bij de aanbesteding rondom de concessie IJssel-Vecht in 2020, zijn in dienst genomen door Qbuzz. Daar werken ze mee aan het binnenhalen van diezelfde, opnieuw uitgeschreven aanbesteding. Dat meldt RTV Oost.
In het voorjaar van 2020 bleek vervoerder Keolis geheime afspraken te hebben gemaakt met het Chinese bedrijf BYD. Dat bedrijf leverde elektrische bussen die essentieel waren voor het binnenhalen van de concessie IJssel-Vechtstreek. Toen de fraude aan het licht kwam, trokken de provincies Overijssel, Flevoland en Gelderland de gunning in. Daarna trad er een noodconcessie in werking. Momenteel loopt de nieuwe aanbesteding voor de concessie IJssel-Vecht, waaraan o.a. Keolis opnieuw meedoet.
Volgens RTV Oost zijn er twee voormalig medewerkers betrokken bij de inschrijving van Qbuzz. In een reactie stelt Qbuzz dat dat volgens het ov-bedrijf geen probleem is omdat de medewerkers niet zijn niet expliciet verbonden zijn aan of veroordeeld zijn voor de fraude. Qbuzz stelt dat het onlogisch zou zijn medewerkers uit te sluiten, omdat ook Keolis zelf niet is uitgesloten van de nieuwe aanbesteding voor de concessie IJssel-Vecht.
Volgens bedrijfsethicus Wim Dubbink ontloopt Qbuzz morele verantwoordelijkheid met deze aanpak. Ook oud-medewerkers zelf zouden zich hier niet voor moeten lenen. “Keolis heeft een boete van bijna drie miljoen euro gekregen. Die kregen ze niet omdat ze hier en daar per ongeluk een steekje hebben laten vallen. Dat is omdat er fraude is gepleegd”, zegt Dubbink.
Opvallend is dat Qbuzz niet expliciet ontkent dat er oud-Keolismedewerkers betrokken zijn bij de huidige aanbesteding. Volgens een woordvoerder van Qbuzz zijn er in 2020, voor de fraude van Keolis aan het licht kwam, meerdere Keolis-medewerkers overgestapt naar Qbuzz. Die zijn niet betrokken bij tenderactiviteiten van Qbuzz. Qbuzz wijst erop dat het binnen de ov-sector heel normaal is dat medewerkers tijdens een concessieovergang overstappen naar een andere werkgever.
Zowel Keolis als de provincie Overijssel willen niet reageren op de bevindingen van RTV Oost.
Bron: RTV Oost
In 2024 loopt een groot aantal noodconcessies af. Omdat er de komende jaren veel ov-aanbestedingen plaats zullen vinden, kan dat leiden tot problemen bij decentrale overheden. Zij lopen het risico dat aanbieders minder interessante concessies links laten liggen, stellen ov-experts.
“Bij een te groot aantal aanbestedingen lopen overheden de kans dat concessies met een lagere kostendekkingsgraad, minder ontwikkelmogelijkheden of grotere risico’s minder succesvol worden dan anderen”, stelt Henk Meurs, bijzonder hoogleraar Mobiliteit en ruimtelijke ontwikkeling aan de Radboud Universiteit. Daarom werken decentrale overheden aan een aangepaste aanbestedingskalender. Dat moet leiden tot een beperkt aantal aanbestedingen per jaar, zegt Nico van Paridon, adjunct-directeur van de Vervoerregio Amsterdam. “Als we hier niets aan doen, moeten vervoerders straks kiezen op welke concessies ze wel en niet gaan bieden – met alle ellende van dien. Zij krijgen met overbelasting van de biedingscapaciteit te maken en dat betekent een strijd tussen decentrale overheden.”
Naast een groot aantal aankomende aanbestedingen, zien de ov-experts nog meer uitdagingen voor de sector. Concessies worden steeds langer, waardoor nieuwe ov-bedrijven zich niet of nauwelijks kunnen inschrijven. Bij aanbestedingen wordt vaak om jarenlange ervaring gevraagd, en moeten vervoerders flink investeren in elektrisch vervoer. Ook timmeren overheden aanbestedingen nog te vaak dicht, waardoor ov-bedrijven verbetermogelijkheden niet door kunnen voeren.
Daar staat tegenover dat er ook veel positieve veranderingen zichtbaar zijn geworden. Vervoerders en overheden zijn de afgelopen jaren beter gaan samenwerken, er is meer vertrouwen ontstaan tussen partijen en het inkoopproces is geprofessionaliseerd. Sinds de introductie van marktwerking binnen het ov is de sector bovendien veel efficiënter gaan werken.
Bron: ov-magazine.nl
De provincie Groningen wil voor de start van de zomer van 2022 vier waterstoftreinen hebben aanbesteed. Als dat lukt, kunnen de waterstoftreinen in 2025 gaan rijden op regionale lijnen. Groningen is de eerste provincie die overstapt op waterstoftreinen.
Er is 52 miljoen euro nodig om de aankoop van de vier treinen te financieren. Daarvan moet 10 tot 15 miljoen euro van de Nederlandse overheid komen. 5,8 miljoen is toegezegd door de Europese Unie. De provincie moet dan wel 20 miljoen euro lenen bij de Europese Investeringsbank. Daarnaast stelt de overheid 12 miljoen euro beschikbaar voor een waterstoftankstation.
Het is de bedoeling dat de waterstoftreinen onder meer op de lijn richting Stadskanaal en op de Wunderline richting Duitsland gaan rijden. In 2020 werden proeven uitgevoerd, waaruit bleek dat de waterstoftreinen een goede vervanger zijn voor de huidige dieseltreinen. Ze zijn zuiniger en 50% stiller.
Eigenaarschap
Er lopen gesprekken met vervoerder Arriva, die momenteel het regionale treinvervoer in Groningen verzorgt. Arriva wordt hoogstwaarschijnlijk eigenaar van de nieuwe waterstoftreinen. Als een ander bedrijf het vervoer in de toekomst op de Groningse lijnen gaat verzorgen, zal deze ook de waterstoftreinen overnemen.
Bron: GIC.nl
Vervoerder Arriva dingt niet meer naar de concessie IJssel-Vechtstreek. Arriva wil de 259 elektrische bussen van Keolis niet overnemen vanwege aanhoudende technische problemen. Arriva kan te weinig concurreren met andere inschrijvers als de vervoerder de eigen inkoop niet mag regelen.
De bussen die vervoerder Keolis aanschafte voor de vorige aanbesteding, kampen regelmatig met technische problemen. In december stonden er nog zestig bussen te wachten op reparatie. CEO Anne Hettinga stelt dat Arriva zelf wil bepalen met welk materieel de vervoerder rijdt. “We hebben er serieus naar gekeken, maar de verplichte overname van het Chinese materieel – inclusief alle contracten voor garantie, service en onderhoud – maakt dat voor ons onmogelijk. Daar hebben we geen zin in”, zegt hij. De coronapandemie speelt volgens Arriva geen rol bij de keuze af te zien van inschrijving.
Volgens Hettinga kan Arriva onvoldoende het verschil maken als het bedrijf niet zelf contracten kan afsluiten. “Daar kun je bij een aanbesteding een fors verschil op maken, daar ligt voor een deel de power van een groot bedrijf als Arriva. Die commerciële speelruimte is er nu niet.”
De inschrijving voor de concessie IJssel-Vechtstreek sloot op 15 december 2021. De nieuwe aanbesteding volgt op de noodconcessie die ingesteld werd nadat bleek dat Keolis had gefraudeerd bij de laatste aanbesteding in 2020. Tot de nieuwe concessie is vergeven, verzorgt Keolis het vervoer op de noodconcessie. De winnaar van de concessie mag het busvervoer in Gelderland, Overijssel en Flevoland de komende dertien jaar gaan verzorgen. De overname van de door Keolis ingekochte bussen is onderdeel van de aanbesteding.
Bron: De Stentor
Afgelopen week dagvaardden concurrenten van de NS het ministerie van Infrastructuur omwille van de aanbesteding van het Nederlandse hoofdrailnet. Het hoofdrailnet is de afgelopen decennia onderhands gegund aan de NS en het ministerie is voornemens dat weer te doen, vanaf 2025. NS-concurrenten willen dat het hoofdrailnet voortaan echter openbaar wordt aanbesteed.
Vervoerders Arriva, EBS, Keolis, Qbuzz en Connexxion worden in de zaak vertegenwoordigd door de Federatie Mobiliteitsbedrijven Nederland (FMN). De FMN stelt dat een openbare aanbesteding de reiziger ten goede komt en wijst daarbij naar diverse treinlijnen in de regio, zoals de Valleilijn. Die kwamen weer ‘tot bloei’ nadat een concurrent van NS het vervoer ging verzorgen, aldus de FMN. Bovendien overtreedt de Staat volgens de FMN de Europese aanbestedingsregels. Stientje van Veldhoven, destijds nog staatssecretaris van Infrastructuur, stelde vorig jaar dat een openbare aanbesteding te complex zou zijn.
Tot 2023 is het nog mogelijk het hoofdrailnet onderhands te gunnen binnen de wet- en regelgeving van de Europese Unie. Na 26 december 2023 mogen alleen nog lijnen die geen enkele andere vervoerder wil exploiteren onderhands gegund worden. Volgens de FMN omzeilt het ministerie de aankomende regelgeving opzettelijk.
Eind 2020 stelde de rechter bij de uitspraak in een kort geding dat de bezwaren van FMN ‘niet onaannemelijk’ waren. De rechter oordeelde ook dat het ministerie in gesprek moest gaan met de Europese Commissie. Het is tot op heden niet duidelijk of het ministerie dat heeft gedaan, ook al bepaalde de rechtbank van Amsterdam in april nog dat het ministerie uiterlijk in juni openheid van zaken moest geven, op last van een dwangsom van vijftig euro per dag. De totale dwangsom is inmiddels opgelopen tot 16.000 euro.
Uitspraak volgt mogelijk pas over een jaar.
Bron: NRC.nl
Vervoerder Keolis betaalt de provincies Flevoland, Gelderland en Overijssel gezamenlijk 2,9 miljoen euro. Het bedrag vormt een vergoeding voor gemaakte kosten na de fraude bij de aanbesteding voor de concessie IJssel-Vechtstreek, in 2019.
Na het constateren van de fraude, waarbij Keolis geheime afspraken maakte met busleverancier BYD uit China, moesten de provincies een alternatief vinden voor het busvervoer in de regio. De provincies Gelderland en Overijssel gingen over op een noodconcessie, waarbij Keolis het busvervoer alsnog mocht verzorgen. In Lelystad werd het contract met Arriva verlengd, in de regio ging de provincie ook over op een noodconcessie.
Eind dit jaar lopen de noodconcessies af en start de nieuwe aanbesteding voor de vervoersregio. De nieuwe concessie moet in 2022 ingaan.
Bron: Omroep Flevoland
De Vervoersregio Amsterdam is allerminst zeker dat er zich voldoende partijen melden voor de Europese aanbesteding van de ov-concessie voor het ov tussen Amsterdam, Zaandstad en Purmerend. Door de coronacrisis zijn vervoerders minder geneigd zich in te schrijven op de eens zo populaire concessie.
De coronacrisis zorgde voor teruglopende reizigersaantallen en grote onzekerheid. Vervoerders leden daardoor grote verliezen. Als gevolg daarvan zijn buitenlandse aandeelhouders niet langer enthousiast over het inschrijven op Nederlandse ov-aanbestedingen. De Vervoersregio Amsterdam houdt ondanks toegezegde garanties rekening met geen of weinig inschrijvingen. Egbert de Vries, wethouder Verkeer en Waterstaat, waarschuwde staatsecretaris Van Veldhoven dit jaar al voor de afgenomen animo. “Buitenlandse aandeelhouders overwegen niet meer in de Nederlandse ov-markt te investeren”, schreef hij. Als gevolg daarvan neemt het aantal inschrijving en dus ook de concurrentie af. “Toekomstige aanbestedingen staan onder druk”, voorspelde hij.
Proeftuin
De concessie Zaanstreek-Waterland is de eerste grote concessie die na de coronacrisis wordt aanbesteed. Het traject is daarom een ‘proeftuin’ voor nieuwe Europese ov-aanbestedingen. Veel ov-aanbestedingen werden tot nu toe opgeschort omdat aanbestedende diensten vervoerders te weinig zekerheid konden bieden.
Bron: Parool.nl
Het College van Beroep voor het bedrijfsleven (CBb) heeft de NS vrijgesproken van machtsmisbruik bij de aanbesteding voor het openbaar vervoer in Limburg, in 2014. NS hoeft daardoor de eerder opgelegde boete van 41 miljoen euro, definitief niet te betalen.
De Autoriteit Consument en Markt (ACM) legde de NS de boete in 2017 op omdat de NS haar machtspositie zou hebben misbruikt. De NS won de aanbesteding met dochter Abellio maar zou gebruik hebben gemaakt van vertrouwelijke informatie over concurrent Veolia. Abellio huurde Veolia-directeur De Beer via een geheime constructie. De Beer verstrekte informatie over Veolia aan Abellio. Daarnaast deed de NS een verlieslatend bod. Volgens de ACM konden andere aanbieders daarom geen kans meer maakten op het winnen van de aanbesteding.
Eerder oordeelde de rechtbank van Rotterdam al dat de NS de boete niet hoefde te betalen. De ACM ging daartegen in beroep. De ACM kan niet in beroep gaan tegen de uitspraak van de CBb.
Bron: NOS.nl
De Overijsselse Provinciale Staten willen dat de provincie samen met Flevoland en Gelderland in gesprek gaan over het opschuiven van de aanbesteding van de concessie IJssel-Vecht. De provincie vreest dat er door de coronacrisis te veel onzekerheid is rondom de aanbesteding.
De aanbesteding moet eind 2021 starten, waarna de concessie in december 2022 start. Tot die tijd loopt er een noodconcessie, nadat bleek dat Keolis had gefraudeerd bij de vorige aanbesteding. De provincie Overijssel wil eerst meer duidelijkheid over de reizigersaantallen tijdens en na de coronacrisis. In de conceptversie van het Plan van Eisen voor de aanbesteding is hier al rekening mee gehouden. De concessie moet een ‘ademende concessie’ worden, met ruimte voor flexibiliteit.
Als de aanbesteding inderdaad wordt opgeschoven zou de noodconcessie langer duren dan 24 maanden. Het is overigens de vraag of dat gebeurt. De Provinciale Staten van Flevoland verwierpen eerder nog een motie waarin werd opgeroepen de aanbesteding uit te stellen.
Bron: OVpro.nl
