Rechtstreekse werking aanbestedingsrichtlijnen

Vanaf 18 april 2016 geldt er voor gedeeltes van de nieuwe aanbestedingsrichtlijnen rechtstreekse werking. Minister Kamp heeft in het Kamerdebat van 9 maart aangegeven dat de nieuwe deadline voor de implementatie van volledige richtlijnen 1 juli is. Onder aanbestedende diensten heerst nu onzekerheid over welke veranderingen er al wel doorgevoerd moeten worden en welke nog kunnen wachten.

Voor rechtstreekse werking komen alleen de bepalingen in aanmerking die voldoende duidelijk en nauwkeurig zijn en die rechten toekennen aan burgers en/of ondernemers, laat het expertisecentrum PIANOo weten. De aanbestedingsrichtlijnen bevatten voornamelijk bepalingen voor aanbestedende diensten, daarom is van rechtstreekse werking maar beperkt sprake.

Rechtstreekse werking
Het expertisecentrum vervolgt dat het niet mogelijk is uitputtend overzicht te geven van bepalingen die vanaf 18 april rechtstreekse werking hebben. “Het is uiteindelijk aan de (Europese) rechter om te beoordelen of onderdelen van de richtlijn rechtstreekse werking hebben”, aldus PIANOo. Indien bepalingen verwijzen naar een publicatieplicht van een aanbestedende dienst, welke onder de oude richtlijnen nog niet bestond, is er zeker sprake van rechtstreekse werking. Hierbij kan gedacht worden aan het publiceren van niet-wezenlijke wijzigingen en de aankondiging van de concessie opdracht voor diensten. In al deze gevallen heeft de ondernemer nu het recht om kennis te nemen van een voorafgaande publicatie. Verder geldt de rechtstreekse werking voor het accepteren van een door een ondernemer ingediend Uniform Europees Aanbestedingsdocument.

2B-regime
Ook vervalt het 2B-regime per 18 april 2016. Opdrachten die nu nog als 2B-dienst ingekocht worden, moeten vanaf die datum volgens het normale volledige regime worden aanbesteed. Datzelfde geldt voor opdrachten die in de richtlijn als ‘sociale en andere specifieke diensten’ aangemerkt worden.

Nieuwe regime
De Kamer heeft hier op 17 maart vragen over gesteld aan minister Kamp, welke hij op 21 maart heeft beantwoord. Daarin stelt de minister dat het nieuwe regime voor sociale en andere specifieke diensten directe werking heeft, maar tegelijkertijd nog niet kan worden toegepast tot de inwerkingtreding van de gewijzigde wet. Het nieuwe regime heeft namelijk geen grondslag in de Aanbestedingswet 2012. Om dit op te lossen heeft de minister in de vierde Nota van Wijziging opgenomen dat aanbestedende diensten vanaf 19 april 2016 al gebruik kunnen maken van de procedure voor sociale en andere specifieke diensten. Dit kan achteraf niet als onrechtmatig worden aangemerkt. Deze regeling geldt voor diensten die onder de huidige wetgeving onder het 2B-regime vallen en onder het nieuwe regime als sociale en andere specifieke diensten.

CPV-overzicht en zoektool
PIANOo heeft een CPV-overzicht en een zoektool gepubliceerd, om vast te kunnen stellen of een (voormalige 2B-)dienst onder het vernieuwde regime voor sociale en andere specifieke diensten valt. Met de zoektool kan opgezocht worden onder welk regime een dienst nu en vanaf 18 april 2016 valt. Bijzonderheden bij de opdracht worden ook direct aangegeven.