Kwaliteit geen criterium bij aanbesteding tbs-behandeling

Er is te weinig aandacht voor kwaliteit van ingekochte vervolgbehandeling voor tbs’ers. Dit belemmert de door- en uitstroom binnen tbs-klinieken, waardoor nog grotere druk op de tbs-zorg komt te staan. Dat concludeert de Inspectie Justitie en Veiligheid (IJV) die onderzoek deed naar tbs in Nederland.

Aanleiding voor het onderzoek waren diverse indicenten met tbs’ers die tijdens de resocialisatiefase opnieuw strafbare feiten pleegden. De IJV concludeert in het rapport ‘Geen kant meer uit kunnen’ dat het hoofd behandeling in een forensisch psychiatrisch centrum (FPC) onder grote druk staat, er te weinig personeel is de wijze van inkoop voor een slechte doorstroom van tbs’ers zorgt. Dat laatste veroorzaakt grote druk op de beschikbare plekken.

Inkoop door DJI
De Dienst Justitiële inrichtingen is verantwoordelijk voor de inkoop van vervolgvoorzieningen, voorzieningen waarnaar tbs’ers kunnen doorstromen na initiële behandeling. De IJV concludeert het volgende: “De vervolgvoorzieningen zijn via de aanbestedingsprocedure door DJI gecontracteerd waarbij inhoudelijke kwaliteit geen onderscheidend criterium is.” Het hoofd behandeling kan er daardoor soms niet op vertrouwen dat de vervolgvoorziening toereikend is voor een cliënt, vooral als er zich een nieuwe aanbieder aandient. Nieuwe aanbieders verklaren bij inschrijving te voldoen aan de vooraf gestelde institutionele vereisten maar dit wordt niet op voorhand gecontroleerd. Is de zorg toch niet afdoende, dan kunnen er pas bij een volgende aanbesteding eisen worden toegevoegd. “Dit vormt een risico omdat elke aanbieder die voldoet aan de minimale eisen om forensische zorg te leveren, zich kan inschrijven op de aanbesteding en zodoende inkomsten genereren zonder oog te hebben voor de kwaliteit van forensische zorg”, stelt de IJV.

Daarnaast wordt kwaliteit in aanbestedingsdocumentatie omgezet in het begrip ‘doelmatigheid’, dat alleen stuurt op een zo kort mogelijke duur van de behandeling. Ten slotte stelt de Inspectie dat de Europese aanbestedingsregels de doorstroom beperken. “Het stelsel biedt onvoldoende langdurige zekerheid die nodig is om als FPC uit te breiden.”

Nieuwe inkoopsystematiek
Minister Dekker van Rechtsbescherming wil naar aanleiding van het rapport ‘binnen de kaders van de aanbestedingswet tot een nieuwe inkoopsystematiek te komen.’ Die moet de DJI beter in staat stellen op capaciteit en kwaliteit te sturen. Naar verwachting is de nieuwe systematiek eind dit jaar gereed, stelt hij in een brief aan de Tweede Kamer.

Bron: rapport Inspectie Justitie en Veiligheid