Meer inspraak van burgers in aanbestedingen

Twintig Nederlandse gemeenten, waaronder Den Haag, Amsterdam en Utrecht, willen de invloed van burgers op lokaal bestuur vergroten. In een aanbesteding selecteert de aanbestedende dienst normaal gesproken via een competitieve procedure de marktpartij met de beste aanbieding. Voor inspraak van burgers in dit proces is geen sprake. Dat schrijft Cobouw.

De gemeente Utrecht heeft onlangs mogelijkheden voor inwoners om te participeren expliciet opgenomen in de Nota Inkoop 2015-2019. Het bevat de mogelijkheid voor burgers om betrokken te worden bij het opstellen van het programma van eisen en bij de beoordeling van aanbiedingen. Dit wordt right to re-define genoemd.

Right to re-define
Met right to re-define krijgen inwoners, naast vertegenwoordiging in het college van B&W, een extra mogelijkheid om invloed uit te oefenen op de vormgeving van een aanbesteding. Door deze invloed kan de nadruk worden gelegd op duurzaamheid of prijs. Volgens Cobouw is het nog niet duidelijk hoe dit precies in de praktijk vormgegeven gaat worden. Wie mag er precies input geven? Hoe vaak mag er input gegeven worden? Is dit raadgevend of bindend?

Right to challenge
Een aantal gemeenten zijn ook gestart met pilotprojecten op het gebied van right to challenge. Buurtbewoners of burgercollectieven kunnen bijvoorbeeld voorstellen dat ze bepaalde taken willen overnemen van de overheid. De gemeente houdt dan geen aanbesteding, maar geeft inwoners meer verantwoordelijkheid in hun eigen buurt. Waarschijnlijk zullen er subsidies gebruikt worden om het collectief financieel te compenseren. Volgens de bouwwebsite zal de praktijk echter uitwijzen dat ook hierbij, net als bij een aanbesteding, afspraken gemaakt moeten worden over de uitvoering, frequentie en kwaliteit van het onderhoud.