[{"blockName":"core\/paragraph","attrs":[],"innerBlocks":[],"innerHTML":"

Ik heb het een beetje gehad met die pleidooien\nvoor MKB-vriendelijk aanbesteden, waarbij een voorkeur voor lokale partijen als\neen zegen voor het aanbesteden wordt beschouwd. MKB-vriendelijk aanbesteden is\nslecht en dom, en zou verboden moeten worden.<\/p>\n"]},{"blockName":null,"attrs":[],"innerBlocks":[],"innerHTML":"","innerContent":["\n\n"]},{"blockName":"core\/more","attrs":[],"innerBlocks":[],"innerHTML":"

<\/p>\n","innerContent":["\n\n"]},{"blockName":null,"attrs":[],"innerBlocks":[],"innerHTML":"","innerContent":["\n\n"]},{"blockName":"core\/paragraph","attrs":[],"innerBlocks":[],"innerHTML":"

Het idee om sympathieke kleine bedrijfjes te
\n\u2018helpen\u2019 is begrijpelijk. Vlak bij mijn huis in Den Haag is de Reinkenstraat,
\neen klein buurtwinkelstraatje waar ik naar de groenteman, de slager, de
\nkaasboer en de bakker ga. Dat is niet alleen omdat ze prima kwaliteit spullen
\nverkopen, nee, het is ook omdat ik hoop dat dit soort kleine winkeltjes kunnen
\nblijven bestaan. Zelfs als ze iets mindere kwaliteit zouden hebben dan de AH op
\nde hoek, zou ik dit blijven doen, want ik wil dit straatje niet graag missen.<\/p>\n","innerContent":["\n

Het idee om sympathieke kleine bedrijfjes te\n\u2018helpen\u2019 is begrijpelijk. Vlak bij mijn huis in Den Haag is de Reinkenstraat,\neen klein buurtwinkelstraatje waar ik naar de groenteman, de slager, de\nkaasboer en de bakker ga. Dat is niet alleen omdat ze prima kwaliteit spullen\nverkopen, nee, het is ook omdat ik hoop dat dit soort kleine winkeltjes kunnen\nblijven bestaan. Zelfs als ze iets mindere kwaliteit zouden hebben dan de AH op\nde hoek, zou ik dit blijven doen, want ik wil dit straatje niet graag missen.<\/p>\n"]},{"blockName":null,"attrs":[],"innerBlocks":[],"innerHTML":"","innerContent":["\n\n"]},{"blockName":"core\/paragraph","attrs":[],"innerBlocks":[],"innerHTML":"

Gemeenten hanteren hetzelfde principe bij hun
\naanbestedingen. Plaatselijke aannemers, taxibedrijven, hoveniers en
\nICT-bedrijfjes krijgen een voorkeursbehandeling bij het vergeven van
\nopdrachten. Het idee hierachter is dat het goed is als de plaatselijke economie
\nfloreert en dat de werknemers van deze veelal MKB-bedrijven niet in een
\nuitkeringssituatie terecht komen.<\/p>\n","innerContent":["\n

Gemeenten hanteren hetzelfde principe bij hun\naanbestedingen. Plaatselijke aannemers, taxibedrijven, hoveniers en\nICT-bedrijfjes krijgen een voorkeursbehandeling bij het vergeven van\nopdrachten. Het idee hierachter is dat het goed is als de plaatselijke economie\nfloreert en dat de werknemers van deze veelal MKB-bedrijven niet in een\nuitkeringssituatie terecht komen.<\/p>\n"]},{"blockName":null,"attrs":[],"innerBlocks":[],"innerHTML":"","innerContent":["\n\n"]},{"blockName":"core\/paragraph","attrs":[],"innerBlocks":[],"innerHTML":"

Zelden wordt hier een kritische noot bij\ngeplaatst. Toch \u2018schuurt\u2019 het met de beginselen waarop aanbesteden feitelijk\ngebaseerd zijn: eerlijkheid, geen vriendjespolitiek of favoritisme en gelijke\nkansen voor alle bedrijven.<\/p>\n"]},{"blockName":null,"attrs":[],"innerBlocks":[],"innerHTML":"","innerContent":["\n\n"]},{"blockName":"core\/paragraph","attrs":[],"innerBlocks":[],"innerHTML":"

Allereerst: wanneer valt een bedrijf onder het
\nMKB? Ik blijf het fascinerend vinden dat Jan en alleman maar roept dat het
\naanbesteden MKB-vriendelijk moet zijn, zonder dat we afgesproken hebben wat MKB
\nnu eigenlijk inhoudt. De Europese commissie hanteert het begrip SME (Small and
\nmediumsized enterprises):<\/p>\n","innerContent":["\n

Allereerst: wanneer valt een bedrijf onder het\nMKB? Ik blijf het fascinerend vinden dat Jan en alleman maar roept dat het\naanbesteden MKB-vriendelijk moet zijn, zonder dat we afgesproken hebben wat MKB\nnu eigenlijk inhoudt. De Europese commissie hanteert het begrip SME (Small and\nmediumsized enterprises):<\/p>\n"]},{"blockName":null,"attrs":[],"innerBlocks":[],"innerHTML":"","innerContent":["\n\n"]},{"blockName":"core\/paragraph","attrs":[],"innerBlocks":[],"innerHTML":"

Medium-sized, minder dan 250 werknemers en minder
\ndan 50 mln omzet<\/p>\n","innerContent":["\n

Medium-sized, minder dan 250 werknemers en minder\ndan 50 mln omzet<\/p>\n"]},{"blockName":null,"attrs":[],"innerBlocks":[],"innerHTML":"","innerContent":["\n\n"]},{"blockName":"core\/paragraph","attrs":[],"innerBlocks":[],"innerHTML":"

Small, minder dan 50 werknemers en minder dan 10
\nmln omzet<\/p>\n","innerContent":["\n

Small, minder dan 50 werknemers en minder dan 10\nmln omzet<\/p>\n"]},{"blockName":null,"attrs":[],"innerBlocks":[],"innerHTML":"","innerContent":["\n\n"]},{"blockName":"core\/paragraph","attrs":[],"innerBlocks":[],"innerHTML":"

Micro minder dan 10 werknemers en minder dan 2 mln
\nomzet<\/p>\n","innerContent":["\n

Micro minder dan 10 werknemers en minder dan 2 mln\nomzet<\/p>\n"]},{"blockName":null,"attrs":[],"innerBlocks":[],"innerHTML":"","innerContent":["\n\n"]},{"blockName":"core\/paragraph","attrs":[],"innerBlocks":[],"innerHTML":"

Als we deze definitie op Nederland loslaten dan\nwordt zo\u2019n 95% van de onderhandse en Europese aanbestedingen gegund aan het\nMKB, en is beleid om het MKB te bevoordelen enigszins ridicuul.<\/p>\n"]},{"blockName":null,"attrs":[],"innerBlocks":[],"innerHTML":"","innerContent":["\n\n"]},{"blockName":"core\/paragraph","attrs":[],"innerBlocks":[],"innerHTML":"

Een goede definitie zou ook per branche\nverschillend moeten zijn. Een aannemer met 200 man personeel is een kleine\nspeler, een accountantskantoor met 200 man personeel is een grote jongen. <\/p>\n"]},{"blockName":null,"attrs":[],"innerBlocks":[],"innerHTML":"","innerContent":["\n\n"]},{"blockName":"core\/paragraph","attrs":[],"innerBlocks":[],"innerHTML":"

Nog veel interessanter is de discussie wat een
\nlokale of plaatselijke partij is? Ik was het afgelopen jaar spreker op de
\nmarktdag van het waterschap Scheldestromen in Zeeland. Het waterschap nodigt
\nbedrijven uit om in een ontspannen sfeer van gedachten te wisselen over de
\nmanier waarop het waterschap aanbesteedt. Een simpel en uitstekend initiatief
\ndat leerzaam is voor beide kanten. In de afsluitende forumdiscussie werd ook
\ngesproken over het feit of Zeeuwse bedrijven voorrang zouden moeten hebben bij
\nopdrachten van het waterschap.<\/p>\n","innerContent":["\n

Nog veel interessanter is de discussie wat een\nlokale of plaatselijke partij is? Ik was het afgelopen jaar spreker op de\nmarktdag van het waterschap Scheldestromen in Zeeland. Het waterschap nodigt\nbedrijven uit om in een ontspannen sfeer van gedachten te wisselen over de\nmanier waarop het waterschap aanbesteedt. Een simpel en uitstekend initiatief\ndat leerzaam is voor beide kanten. In de afsluitende forumdiscussie werd ook\ngesproken over het feit of Zeeuwse bedrijven voorrang zouden moeten hebben bij\nopdrachten van het waterschap.<\/p>\n"]},{"blockName":null,"attrs":[],"innerBlocks":[],"innerHTML":"","innerContent":["\n\n"]},{"blockName":"core\/paragraph","attrs":[],"innerBlocks":[],"innerHTML":"

In de discussie kwam vervolgens aan de orde hoe je
\neen Zeeuws bedrijf definieert. Iemand zei dat dat bedrijf in Zeeland gevestigd
\nmoest zijn. Dat zou betekenen dat een bedrijf dat in Middelburg ingeschreven
\nstaat, en waarvan de directeur een Fries is en alle 40 werknemers Polen zijn, een
\nZeeuws bedrijf is. En hoe zit het met bedrijven die net over de grens van
\nNoord-Brabant gevestigd zijn, maar waarvan alle werknemers Zeeuwen zijn? Het is
\nin de praktijk niet zo duidelijk als het op het eerste gezicht lijkt.<\/p>\n","innerContent":["\n

In de discussie kwam vervolgens aan de orde hoe je\neen Zeeuws bedrijf definieert. Iemand zei dat dat bedrijf in Zeeland gevestigd\nmoest zijn. Dat zou betekenen dat een bedrijf dat in Middelburg ingeschreven\nstaat, en waarvan de directeur een Fries is en alle 40 werknemers Polen zijn, een\nZeeuws bedrijf is. En hoe zit het met bedrijven die net over de grens van\nNoord-Brabant gevestigd zijn, maar waarvan alle werknemers Zeeuwen zijn? Het is\nin de praktijk niet zo duidelijk als het op het eerste gezicht lijkt.<\/p>\n"]},{"blockName":null,"attrs":[],"innerBlocks":[],"innerHTML":"","innerContent":["\n\n"]},{"blockName":"core\/paragraph","attrs":[],"innerBlocks":[],"innerHTML":"

We kwamen er niet uit. Het misverstand over
\nMKB-bedrijven is, dat iedereen uitgaat van de situatie in de jaren zeventig van
\nde vorige eeuw. In Wateringen, het dorp waar ik opgroeide waren drie
\nschildersbedrijven, en alle werknemers van die schildersbedrijven woonden in
\nWateringen. Die kwamen lopend of op de fiets naar hun werk. Als er eens een
\nkeer iemand uit een andere plaats kwam dan was dat een nieuwtje: \u201cHun van Bom
\nhaai\u2019n un Naalukker angenomme\u201d (schildersbedrijf Bom heeft een schilder uit
\nNaaldwijk aangenomen).<\/p>\n","innerContent":["\n

We kwamen er niet uit. Het misverstand over\nMKB-bedrijven is, dat iedereen uitgaat van de situatie in de jaren zeventig van\nde vorige eeuw. In Wateringen, het dorp waar ik opgroeide waren drie\nschildersbedrijven, en alle werknemers van die schildersbedrijven woonden in\nWateringen. Die kwamen lopend of op de fiets naar hun werk. Als er eens een\nkeer iemand uit een andere plaats kwam dan was dat een nieuwtje: \u201cHun van Bom\nhaai\u2019n un Naalukker angenomme\u201d (schildersbedrijf Bom heeft een schilder uit\nNaaldwijk aangenomen).<\/p>\n"]},{"blockName":null,"attrs":[],"innerBlocks":[],"innerHTML":"","innerContent":["\n\n"]},{"blockName":"core\/paragraph","attrs":[],"innerBlocks":[],"innerHTML":"

De huidige tijd is daar niet mee te vergelijken.
\nDoor de toegenomen mobiliteit is de afstand woonplaats-werk enorm toegenomen.
\nHet uitgangspunt dat de overheid de plaatselijke economie steunt door
\nplaatselijke bedrijven te bevoordelen is achterhaald. De werknemers van schildersbedrijf
\nBom komen tegenwoordig uit alle windstreken en het idee dat zij hun geld alleen
\nbij de Spar in Wateringen spenderen, getuigt van een grenzeloze na\u00efeviteit.<\/p>\n","innerContent":["\n

De huidige tijd is daar niet mee te vergelijken.\nDoor de toegenomen mobiliteit is de afstand woonplaats-werk enorm toegenomen.\nHet uitgangspunt dat de overheid de plaatselijke economie steunt door\nplaatselijke bedrijven te bevoordelen is achterhaald. De werknemers van schildersbedrijf\nBom komen tegenwoordig uit alle windstreken en het idee dat zij hun geld alleen\nbij de Spar in Wateringen spenderen, getuigt van een grenzeloze na\u00efeviteit.<\/p>\n"]},{"blockName":null,"attrs":[],"innerBlocks":[],"innerHTML":"","innerContent":["\n\n"]},{"blockName":"core\/paragraph","attrs":[],"innerBlocks":[],"innerHTML":"

In de Aanbestedingswet vinden we ook een artikel\nwaarin staat dat overheden hun opdrachten niet mogen samenvoegen omdat te grote\nopdrachten niet te behappen zouden zijn voor het MKB:<\/p>\n"]},{"blockName":null,"attrs":[],"innerBlocks":[],"innerHTML":"","innerContent":["\n\n"]},{"blockName":"core\/paragraph","attrs":[],"innerBlocks":[],"innerHTML":"

\u201cEen aanbestedende dienst of
\nspeciale-sectorbedrijf voegt opdrachten niet onnodig samen. Alvorens
\nsamenvoeging plaatsvindt, wordt in ieder geval acht geslagen op:<\/p>\n","innerContent":["\n

\u201cEen aanbestedende dienst of\nspeciale-sectorbedrijf voegt opdrachten niet onnodig samen. Alvorens\nsamenvoeging plaatsvindt, wordt in ieder geval acht geslagen op:<\/p>\n"]},{"blockName":null,"attrs":[],"innerBlocks":[],"innerHTML":"","innerContent":["\n\n"]},{"blockName":"core\/paragraph","attrs":[],"innerBlocks":[],"innerHTML":"

a. de samenstelling van de relevante markt en de\ninvloed van de samenvoeging op de toegang tot de opdracht voor voldoende\nbedrijven uit het midden- en kleinbedrijf;\u201d<\/p>\n"]},{"blockName":null,"attrs":[],"innerBlocks":[],"innerHTML":"","innerContent":["\n\n"]},{"blockName":"core\/paragraph","attrs":[],"innerBlocks":[],"innerHTML":"

Wat een ongelofelijke onzin. Ieder inkoop-leerboek
\nbegint zo\u2019n beetje met de stelling \u2018massa is kassa\u2019 of \u2018Big is beautiful\u2019. Als
\nje 1000 computers koopt krijg je een betere prijs en betere voorwaarden dan
\nwanneer je er 10 koopt. Iedereen begrijpt dat. Soms is een grote gebundelde
\nopdracht inkooptechnisch veel verstandiger. Door overheidsinkopers te dwingen
\nom niet samen te werken, draag je eraan bij dat de Nederlandse belastingbetaler
\nniet de meest ideale producten of diensten krijgt. Dat is toch te gek voor
\nwoorden. Waar het om gaat is dat je per opdracht moet kijken wat verstandig is.
\nSoms zul je een opdracht samenvoegen om een beter resultaat te bereiken voor de
\nbelastingbetaler, soms is het beter om de opdracht klein te houden. Dat is nou
\njuist de essentie van het vak van inkoper, om hierbij een verstandige keuze te
\nmaken. Aanbesteden is maatwerk.<\/p>\n","innerContent":["\n

Wat een ongelofelijke onzin. Ieder inkoop-leerboek\nbegint zo\u2019n beetje met de stelling \u2018massa is kassa\u2019 of \u2018Big is beautiful\u2019. Als\nje 1000 computers koopt krijg je een betere prijs en betere voorwaarden dan\nwanneer je er 10 koopt. Iedereen begrijpt dat. Soms is een grote gebundelde\nopdracht inkooptechnisch veel verstandiger. Door overheidsinkopers te dwingen\nom niet samen te werken, draag je eraan bij dat de Nederlandse belastingbetaler\nniet de meest ideale producten of diensten krijgt. Dat is toch te gek voor\nwoorden. Waar het om gaat is dat je per opdracht moet kijken wat verstandig is.\nSoms zul je een opdracht samenvoegen om een beter resultaat te bereiken voor de\nbelastingbetaler, soms is het beter om de opdracht klein te houden. Dat is nou\njuist de essentie van het vak van inkoper, om hierbij een verstandige keuze te\nmaken. Aanbesteden is maatwerk.<\/p>\n"]},{"blockName":null,"attrs":[],"innerBlocks":[],"innerHTML":"","innerContent":["\n\n"]},{"blockName":"core\/paragraph","attrs":[],"innerBlocks":[],"innerHTML":"

Onlangs gaf ik een cursus bij een gemeente (die ik
\nuit pi\u00ebteit niet zal noemen) die grond aan particulieren aanbood. Om de verkoop
\nte stimuleren zou de gemeente de notariskosten betalen. Een inkoper van de
\ngemeente had de opdracht geraamd op ca. \u20ac50.000,- . Aangezien de notarisdienst
\nin dit geval ging om standaardovereenkomsten, was de aanbesteding op laagste
\nprijs. In de gemeente waren twee notariskantoren gevestigd die de inkoper
\nallebei een offerte vroeg. Aangezien het inkoopbeleid voorschreef dat bij
\nopdrachten boven de \u20ac30.000 drie offertes gevraagd moesten worden, vroeg ze ook
\neen offerte aan bij een notariskantoor op 30 km afstand. Toen de kluis geopend
\nwerd bleek dat de beide plaatselijke partijen ingeschreven hadden met een prijs
\nvan ca. \u20ac100.000,- terwijl het kantoor op 30 km afstand had ingeschreven met
\neen prijs van \u20ac30.000,-.<\/p>\n","innerContent":["\n

Onlangs gaf ik een cursus bij een gemeente (die ik\nuit pi\u00ebteit niet zal noemen) die grond aan particulieren aanbood. Om de verkoop\nte stimuleren zou de gemeente de notariskosten betalen. Een inkoper van de\ngemeente had de opdracht geraamd op ca. \u20ac50.000,- . Aangezien de notarisdienst\nin dit geval ging om standaardovereenkomsten, was de aanbesteding op laagste\nprijs. In de gemeente waren twee notariskantoren gevestigd die de inkoper\nallebei een offerte vroeg. Aangezien het inkoopbeleid voorschreef dat bij\nopdrachten boven de \u20ac30.000 drie offertes gevraagd moesten worden, vroeg ze ook\neen offerte aan bij een notariskantoor op 30 km afstand. Toen de kluis geopend\nwerd bleek dat de beide plaatselijke partijen ingeschreven hadden met een prijs\nvan ca. \u20ac100.000,- terwijl het kantoor op 30 km afstand had ingeschreven met\neen prijs van \u20ac30.000,-.<\/p>\n"]},{"blockName":null,"attrs":[],"innerBlocks":[],"innerHTML":"","innerContent":["\n\n"]},{"blockName":"core\/paragraph","attrs":[],"innerBlocks":[],"innerHTML":"

Diezelfde dag stuurde ze het gunningsbericht met
\nde mededeling dat het kantoor op 30 km afstand gewonnen had. Een uur later (!?)
\nstond de burgemeester briesend bij haar bureau. Ingewijden weten dat
\nburgemeesters in hun hart een diepe weerzin hebben tegen voetvolk als inkopers,
\ndus het was een unieke gebeurtenis. De burgemeester tierde dat het een lust was
\n(\u201cik ga zondag met die notaris golfen, wat moet ik dan zeggen?\u201d) maar de
\ninkoper was gelukkig onvermurwbaar. Minder dappere inkopers willen zo\u2019n
\naanbesteding dan nog wel eens intrekken vanwege \u2018nieuwe voortschrijdende
\ninzichten\u2019.<\/p>\n","innerContent":["\n

Diezelfde dag stuurde ze het gunningsbericht met\nde mededeling dat het kantoor op 30 km afstand gewonnen had. Een uur later (!?)\nstond de burgemeester briesend bij haar bureau. Ingewijden weten dat\nburgemeesters in hun hart een diepe weerzin hebben tegen voetvolk als inkopers,\ndus het was een unieke gebeurtenis. De burgemeester tierde dat het een lust was\n(\u201cik ga zondag met die notaris golfen, wat moet ik dan zeggen?\u201d) maar de\ninkoper was gelukkig onvermurwbaar. Minder dappere inkopers willen zo\u2019n\naanbesteding dan nog wel eens intrekken vanwege \u2018nieuwe voortschrijdende\ninzichten\u2019.<\/p>\n"]},{"blockName":null,"attrs":[],"innerBlocks":[],"innerHTML":"","innerContent":["\n\n"]},{"blockName":"core\/paragraph","attrs":[],"innerBlocks":[],"innerHTML":"

Mijn grootste bezwaar tegen het bevoordelen van
\nplaatselijke en lokale partijen is dat het een beetje de ranzige geur heeft die
\nwe ook aantreffen bij politieke partijen als het FVD en de PVV. De wereld stopt
\nbij onze voordeur, onze gemeentegrens of onze landsgrenzen en de rest van de
\nwereld kan barsten. Mij spreekt het niet aan.<\/p>\n","innerContent":["\n

Mijn grootste bezwaar tegen het bevoordelen van\nplaatselijke en lokale partijen is dat het een beetje de ranzige geur heeft die\nwe ook aantreffen bij politieke partijen als het FVD en de PVV. De wereld stopt\nbij onze voordeur, onze gemeentegrens of onze landsgrenzen en de rest van de\nwereld kan barsten. Mij spreekt het niet aan.<\/p>\n"]},{"blockName":null,"attrs":[],"innerBlocks":[],"innerHTML":"","innerContent":["\n\n"]},{"blockName":"core\/paragraph","attrs":[],"innerBlocks":[],"innerHTML":"

Kan de overheid dan niets doen voor kleinere
\nbedrijven die minder ervaring hebben met aanbesteden. Jazeker, kan dat wel, en
\ndat is \u2018eenvoudig aanbesteden\u2019. Waarom moeten aanbestedingen altijd zo verdomd
\ningewikkeld zijn, veel tijd vergen en een juridisch doolhof zijn. Onlangs zag
\nik de leidraad voor een onderhandse aanbesteding van 24 pagina\u2019s met hierin
\nallerlei citaten uit de aanbestedingswet en een volledige opsomming van alle
\nuitsluitingsgronden. Waarom? Ingewikkelde aanbestedingen bevoordelen de grote
\nspelers met hun tenderdesk van 8 bidmanagers, 10 tekstschrijvers en 6
\nondersteuners. Die draaien hun hand niet om voor drie casussen, een plan van
\naanpak, een visie op het vakgebied, een MVO-standpunt, een duurzaamheidstoets,
\neen social return plan van allure en een kansen- of risicodossier. Wil je
\nkleinere bedrijven een eerlijke kans geven, maak dan de aanbestedingen niet te
\ningewikkeld.<\/p>\n","innerContent":["\n

Kan de overheid dan niets doen voor kleinere\nbedrijven die minder ervaring hebben met aanbesteden. Jazeker, kan dat wel, en\ndat is \u2018eenvoudig aanbesteden\u2019. Waarom moeten aanbestedingen altijd zo verdomd\ningewikkeld zijn, veel tijd vergen en een juridisch doolhof zijn. Onlangs zag\nik de leidraad voor een onderhandse aanbesteding van 24 pagina\u2019s met hierin\nallerlei citaten uit de aanbestedingswet en een volledige opsomming van alle\nuitsluitingsgronden. Waarom? Ingewikkelde aanbestedingen bevoordelen de grote\nspelers met hun tenderdesk van 8 bidmanagers, 10 tekstschrijvers en 6\nondersteuners. Die draaien hun hand niet om voor drie casussen, een plan van\naanpak, een visie op het vakgebied, een MVO-standpunt, een duurzaamheidstoets,\neen social return plan van allure en een kansen- of risicodossier. Wil je\nkleinere bedrijven een eerlijke kans geven, maak dan de aanbestedingen niet te\ningewikkeld.<\/p>\n"]}]