Boekrecensie: Verdraaide organisaties

Waarom kopen we in? Omdat we producten of diensten nodig hebben voor onze bedrijfsvoering. Dat klinkt logisch en dat is het ook. Toch maken we ook bij het inkopen de zaken soms ingewikkelder dan noodzakelijk is. We vergeten wat de oorspronkelijke bedoeling was van het inkopen. In het boek ‘Verdraaide organisaties’ dat Wouter Hart in samenwerking met Marius Buiting heeft geschreven wordt het raadsel opgelost waarom we af en toe de weg kwijt raken en hoe we die weer terug kunnen vinden.

Systeemwereld, leefwereld en de bedoeling
Het boek trapt af met een anekdote uit het schaatsen waarmee de auteurs treffend weergeven hoe we steeds verder van de werkelijkheid af raken. Hoe we ons dagelijks leven (de leefwereld) waarin we ons werk doen steeds meer beheersbaar proberen te maken door regels en procedures toe te voegen (de systeemwereld). Daardoor denken we niet meer na en vergeten we de kern van de zaak waarvoor we werken (de bedoeling). We weten niet meer wat de oorsprong is van onze organisatie.

De gedachte achter het model
Het (organisatie)model dat Wouter Hart en Marius Buiting hiervoor gebruiken gaat uit van drie cirkels. Het hart van het model wordt gevormd door de bedoeling, de eerste cirkel. Daarom heen bevindt zich de leefwereld, de tweede cirkel. Het geheel wordt afgerond door de systeemwereld die weer om de leefwereld heen ligt, de derde cirkel. Bij veel organisaties ligt de focus op de systeemwereld. De gedachte hierachter is dat als we de systeemwereld helemaal in orde maken, de mensen in de leefwereld ‘vanzelf’ de goede dingen gaan doen. Ze bereiken dan tenslotte waarvoor de organisatie is opgericht, de bedoeling.

Van binnen naar buiten organiseren in plaats van buiten naar binnen
In de praktijk blijkt echter dat de meest succesvolle organisaties precies andersom denken. Ze beginnen met de bedoeling en ondersteunen die richting hun medewerkers met een aantal principes voor klantgericht denken en werken. Denken vanuit het klantperspectief, vergroten van eigenaarschap bij de klant en organiseren samen met de klant. Het zijn deze simpele principes die het mogelijk maken dat medewerkers hun verantwoordelijkheid kunnen en willen nemen. Ter completering richten die succesrijke organisaties een systeemwereld in die ondersteunend is en blijft. Deze manier van organiseren leidt tot een hogere klantwaardering, een grotere medewerkerstevredenheid en veel betere financiële resultaten.

Inkopen is geen raketwetenschap
Als we deze organisatiefilosofie projecteren op de inkoopprofessie zien we een zelfde verbeteringspotentieel. Een bedrijf of organisatie heeft behoefte aan producten of diensten voor haar bedrijfsvoering. Die producten of diensten moeten ingekocht worden bij leveranciers. In sommige gevallen zelf gemaakt of zelf uitgevoerd als het diensten betreft. Dat is de leefwereld vanuit inkoopperspectief. Moeilijker kan het niet zijn, inkopen is geen raketwetenschap. Toch verzinnen we als inkopers steeds meer regels en procedures om ervoor te zorgen dat onze collega’s zich voegen naar het inkoopbeleid. Aangevuld voor wat betreft de overheidsinkopers door af en toe vrij ingewikkelde aanbestedingswetgeving. Onze collega’s zullen en moeten zich hier aan houden. De systeemwereld wordt ook voor inkopers steeds belangrijker en overvleugelt hun leefwereld.

Eindoordeel
Het boek ‘Verdraaide organisaties’ kun je qua insteek vergelijken met het boek ‘Begin met het waarom’ van Simon Sinek. Wouter Hart refereert daar ook aan en vermeld dat het boek in dezelfde periode is geschreven. De voorbeelden die je in het boek aantreft zijn zo duidelijk en schrijnend dat het te genant voor woorden is, dat mensen hun systeemwereld leidend laten zijn boven hun leefwereld en bedoeling van hun organisatie. Terug naar de basis zal voor veel inkopers in de private sector al een hele uitdaging zijn, voor inkopers in de publieke sector lijkt het een mission impossible. Toch is dit mooi verzorgde boek ook voor hen een aanrader om zich weer bewust te worden waarom ze doen wat ze doen.

Beoordeling

• Nieuwswaarde:    ***
• Praktisch nut:       ****
• Toegankelijkheid: *****

Aanvullende literatuur en informatie

• Stoppen met stapelen, Frans van Loef
• Draai het eens om, Rob van Haastrecht, Martin Scheepbouwer
• Begin met het waarom, Simon Sinek
• Good to great, Jim Collins
• Zo simpel kan het zijn, Richard Engelfriet
• Wouter Hart over Verdraaide organisaties
• De metafoor van het stoplicht en de rotonde
• De uitvoerende professional klem tussen klant en systeemwereld

Boekgegevens
Wouter Hart is oprichter van en adviseur bij Verdraaide Organisaties. Vanuit zijn creatieve, niet-bedrijfskundige achtergrond onderzoekt hij de patronen onder het huidige organisatiedenken en hoe met minder beheerbaarheid veel betere prestaties kunnen worden gerealiseerd. Daarover geeft hij lezingen, workshops en trainingen. Wouter vertelt aan de hand van alledaagse anekdotes in welke patronen we in veel organisaties tere cht zijn gekomen. En hoe dat leidt tot veel bureaucratie en weinig klantgerichtheid. Daar tegenover laat hij zien hoe we door een andere bril naar organiseren kunnen kijken en hoe bepalend dat perspectief is voor wat we in organisaties doen.

Marius Buiting is directeur van de Nederlandse Vereniging van Toezichthouders in de Zorginstellingen (NVTZ) en bovendien ruim 25 jaar als adviseur werkzaam op het terrein van kwaliteit van zorg – onder meer bij het CBO en als president van de European Society for Quality in Healthcare (ESQH). Daarnaast heeft hij diverse maatschappelijke functies. Hij is onder andere lid van Provinciale Staten van de provincie Utrecht, lid van het Nationaal Bestuur van De Zonnebloem en voorzitter van de Beweging van Barmhartigheid. Marius is een veelgevraagd spreker in binnen- en buitenland.

Nederlandstalig | Gebonden, 159 blz.
Vakmedianet | 1e druk, 2012 | EAN: 9789013105735

Bestellen
Verdraaide organisaties’ is verkrijgbaar bij www.managementboek.nl. Klik hier om het boek of klik hier om het e-book te bestellen.