‘Zet maatschappelijke impact centraal bij aanbestedingen’

Sociaal ondernemer Jack Stuifbergen is directeur-eigenaar van schoonmaakbedrijf Breedweer Facilitaire Diensten. Hij vertelt in gesprek met Sander van den Broek en Fredo Schotanus in Podcast De Gunningsfactor hoe hij als sociaal ondernemer omgaat met aanbestedingen: ‘Maatschappelijk rendement zou moeten meewegen in elk aanbestedingstraject.’

Het bedrijf van Stuifbergen verkoopt geen diensten, maar impact. In 2009 won de ondernemer zijn eerste Europese aanbesteding, waardoor hij wel moest nadenken over zijn bedrijfsmodel. “Op dat moment kon ik geen mensen vinden die enthousiast waren over het schoonmaakvak. Toen las ik in een advertentie van het UWV dat 30.000 WaJong’ers op zoek waren naar een werkgever. Ik dacht: “kat in het bakkie.” Eén van de kandidaten die de ondernemer via het UWV op gesprek kreeg, was Linda. Stuifbergen bood haar een opleiding aan en was zelf aanwezig bij haar diploma-uitreiking. “Ze kwam naar me toe om me te bedanken. Ze zei: ‘bij mij thuis zeiden ze dat ik het niet zou kunnen, dat ik te dom ben. Nu kan ik laten zien dat ik het wel kan.’ Dat heeft mij doen besluiten mijn bedrijf te veranderen in een bedrijf dat kansen biedt aan mensen die aan de zijlijn staan. Ik wil zo veel mogelijk kwetsbare doelgroepen een plek bieden waarin ze zichzelf zelfstandig in hun levensonderhoud kunnen voorzien.”

Impact first

Onder het motto ‘impact first’ werd het hele bedrijfsmodel aangepast. De dienstverlening wordt gebruikt om maatschappelijke impact te maken. Stuifbergen wil hiermee zo veel mogelijk kwetsbare groepen bestaansrecht geven, opleiden en ontwikkelen. Concreet betekent dit dat Breedweer bij elke opdracht minimaal 30% mensen uit een kwetsbare positie inzet. “Als je impact wil maken, moet je daar ook de ruimte voor krijgen. Daarom richten wij ons op de wat grotere opdrachtgevers, zoals de Rijksoverheid, overheid, semi-overheid, maar ook corporate bedrijven. Dankzij overheidsopdrachten kun je een grote onderneming worden die veel impact maakt. Maar ook de corporates kloppen steeds vaker bij ons aan, ook omdat zij vanaf 2024 moeten gaan rapporteren over hun maatschappelijke impact. Wij maken voor hen inzichtelijk en controleerbaar wat het maatschappelijk rendement is. Door deze aankomende rapportageverplichting hebben sociaal ondernemers goud in handen.” Breedweer is zelf een mooi voorbeeld van zo’n succesverhaal: het is inmiddels één van de vijf snelst groeiende bedrijven van Nederland volgens Erasmus University of Entrepeneurship.

Als sociaal ondernemer ontvang je vergoedingen en subsidies van de overheid. Stuifbergen: “Ik ben eigenlijk wars van subsidies, want ons doel is het creëren van maatschappelijk rendement. Subsidie hebben we wel nodig, maar dat noemen we outputgerichte compensatie. Iemand met een verminderd arbeidsvermogen is ook minder productief. Dus hebben we die compensatie nodig om een duurzaam businessmodel in stand te kunnen houden.”

Participeren met gemeenschapsgeld

De ondernemer heeft nog wel wat tips voor zowel ondernemers die sociaal willen ondernemen, als de aanbestedende diensten: “Inschrijvers moeten goed de stukken lezen en onderzoek doen naar de vraag achter de vraag. Wat drijft de overheidsinstelling ertoe de aanbesteding op deze manier uit te schrijven? En de aanbestedende diensten die schoonmaak aanbesteden, stellen vooral eisen aan de schoonmaak zelf: welk doekje er gebruikt wordt en welke boete je krijgt als er niet aan de kwaliteitseisen wordt voldaan. Zij zouden juist meer eisen moeten stellen aan maatschappelijk rendement. En dan niet met een bepaald percentage, zoals 5% social return. Laat de inschrijver maar aantonen wat hij kan bereiken. Daarnaast wordt de inschrijving nog te vaak beoordeeld door iemand die niet goed begrijpt wat wij hebben neergezet. Dat te lage kennisniveau is één van mijn grote frustraties.”

Tot zijn klantenkring mag Stuifbergen inmiddels ook defensie rekenen. “Daar zouden met name decentrale overheden, basisscholen, scholengemeenschappen een voorbeeld aan kunnen nemen. Ze vergeten wel eens dat ze participeren met gemeenschapsgeld. Maak maatschappelijk rendement onderdeel van je uitvraag. Dit zou moeten meewegen in ieder aanbestedingstraject.”

klik hier om de podcast te beluisteren.