Innovatiepartnerschap

Het innovatiepartnerschap moet innovatieve activiteiten in aanbestedingen bevorderen. De bedoeling is dat de aanbestedende dienst door middel van een aanbestedingsprocedure een samenwerking aangaat voor de ontwikkeling en aankoop van innovatieve producten, diensten of werken die nog niet bestaan. Of producten en diensten die verbetering kunnen gebruiken. De opdrachtgever beschrijft een probleem of behoefte en de opdrachtnemers komen met innovatieve oplossingen.

De oplossingen kunnen compleet nieuwe oplossingen zijn, maar opdrachtnemers kunnen ook met aanmerkelijk verbeterde bestaande oplossingen komen. Innovatiepartnerschap zorgt ervoor dat specifieke wensen van aanbestedende diensten kunnen worden vervuld. 

Het innovatiepartnerschap bestaat uit drie fasen:

1. Mededingingsfase. De aanbestedende dienst moet het probleem of de behoefte in deze fase definiëren. Ook moet de aanbestedende dienst het doel waarvoor de innovatieve oplossingen gewenst zijn benoemen en de minimumeisen vermelden. Door deze beschrijving moet de opdracht voldoende uitvoerbaar zijn.
2. Onderzoeks- en ontwikkelingsfase. Deze fase omvat de realisatie van de innovatieoplossing. Het ontwikkelen van een prototype, de productie van een testserie en het uitvoeren van het pilotproject zijn voorbeelden die je in deze fase tegen kunt komen. Een aantal partners kan in deze fase afvallen. Ook kan het innovatiepartnerschap tijdens deze fase worden beëindigd als blijkt dat er geen innovatieve oplossingen mogelijk zijn.
3. Commerciële fase. In deze fase vindt de aankoop van de ontwikkelde producten, diensten of werken plaats.  

Het innovatiepartnerschap heeft een aantal kenmerken die voordelen bieden voor zowel de opdrachtgever als de opdrachtnemer:

1. Meerdere opdrachtnemers. Een opdrachtgever kan de opdracht voor het ontwikkelen van een innovatieve oplossing gunnen aan meerdere opdrachtnemers. Hierdoor wordt het risico verspreid en is de kans op een succesvol ontwikkeltraject groter. Een nadeel is wel dat dit extra kosten met zich meebrengt.
2. Gunning in fasen. De opdracht kan in fasen worden gegund en uitgevoerd. De opdrachtgever kan na elke fase van een of meerdere opdrachtnemers afscheid nemen of zelfs volledig stoppen met het project.
3. Vergoeding voor ontwikkeling. Alle opdrachtnemers die meewerken aan het innovatietraject ontvangen een vergoeding, ook als het traject niet leidt tot een succesvolle innovatie. Opdrachtnemers lopen daardoor minder risico en zijn sneller bereid om in de opdracht te investeren.
4. Ontwikkelen én uitrollen. Een gunning houdt in eerste instantie in dat de opdrachtnemer aan de slag gaat met het ontwikkelen van de innovatie. Als dat succesvol blijkt te zijn, dan kan de opdrachtgever direct overgaan tot aankoop en uitrol van de innovatie. Hij is daarbij niet verplicht om een nieuw aanbestedingstraject op te starten. 

Uiteindelijk scheelt het tijd en geld voor de opdrachtgever en loopt de opdrachtnemer niet het risico dat een andere marktpartij er met zijn innovatieve oplossing vandoor gaat. 

Er zijn wel een aantal randvoorwaarden bij het inzetten van innovatiepartnerschap:

• Innovatiepartnerschap is alleen in te zetten voor producten, werken en diensten die nog op de markt zijn of nog niet het gewenste prestatieniveau hebben.
• Omdat het innovatiepartnerschap een lange procedure is waarbij men voor een langere periode intensief moet samenwerken, is het belangrijk om goed na te denken over de kosten, de benodigde tijdsinvestering en de personele inzet.
• Een innovatietraject biedt geen garantie op een succesvolle uitkomst. Soms komen partijen er tijdens het traject achter dat de innovatie niet haalbaar is. Het traject moet dan worden stopgezet. 

Bronnen:

• Europa Decentraal
• Twynstra Gudde
• PIANOo